â â â Y Llwynog
1â â â Doe yr oeddwn, dioer eddyl,
2â â â Dan y gwydd, gwae'r dyn nyw gwyl,
3â â â Gorsefyll dan gyrs Ofydd
4â â â Ac aros gwen goris gwydd.
5â â â Mal 'roeddwn, inseiliwn sail,
6â â â Lonyddaf dan lwyn addail -
7â â â Gwnaeth ar fy hwyl ym wylaw -
8â â â Gwelwn, pan edrychwn draw,
9â â â Llun gwrab lle ni garwn,
10â â â Llwynog coch, ni châr llên cwn,
11â â â Yn eiste fal dinastwrch
12â â â Gair ei ffau ar gwr ei ffwrch.
13â â â Anelais rhwng fy nwylaw
14â â â Fwa yw, drud a fu draw,
15â â â Ar fedr, fal gwr arfodus,
16â â â Ar ael y rhiw, arial rhus -
17â â â Arf i redeg ar frodir -
18â â â Ei fwrw â saeth ofras hir.
19â â â Tynnais, o wyrgais, ergyd
20â â â Heb y gern heibio i gyd.
21â â â Mau och, aeth fy mwa i
22â â â Yn drichnap, annawn drychni.
23â â â Llidiais, nid arswydais hyn,
24â â â Arth ofidus, wrth fadyn.
25â â â Gwr yw ef a garai iâr,
26â â â A choeg edn, a chig adar,
27â â â Gwr ni ddilid gyrn ddolef,
28â â â Garw ei lais a'i garol ef.
29â â â Gwridog yw ym mlaen grodir,
30â â â Gwedd âb ymhlith y gwydd ir,
31â â â Lluman brain garllaw min bryn,
32â â â Llamwr erw, lliw maroryn,
33â â â Drych nod brain a phiod ffair,
34â â â Draig unwedd daroganair,
35â â â Cynnwr fryn, cnöwr iâr fras,
36â â â Cnu dihareb, cnawd eirias,
37â â â Taradr daeargadr dorgau,
38â â â Tanllestr ar gwr ffenestr ffau,
39â â â Bwa latwm di-drwm draed,
40â â â Gefel unwedd gylfinwaed.
41â â â Nid hawdd ymy ddilid hwn
42â â â A'i dy annedd hyd Annwn.
43â â â Deugwae'r talwrn lle digwydd,
44â â â Delw ci yn adolwg gwydd.
45â â â Rhodiwr coch, rhydaer y'i caid,
46â â â Rhedai 'mlaen rhawd ymlyniaid.
47â â â Llym ei ruthr, llamwr eithin,
48â â â Llewpart a dart yn ei din.