1 Dyfed a siomed symmud / eu mawrair
2 Am eryr bro'r hud
3 Doe wiwdymp yn dywedud
4 Hyddawn fur a heddyw'n fud
5 [67r] Cyn hyn llynlywelyn olud / tirogaeth
6 ty ragof ni chaeud
7 Agwrddwrdd y gerdd oeddud
8 Agor i mi y gwr mud
9 Pryd glwys prifudd dadwys prif
dud
10 praff awdur / proffwydair balch sythdrud
11 Prif dda wawd prawf ddywedud
12 Prydydd ieithydd na fydd fu
13 fy-ngheinllyw gwynllywdifyw
ddeifr helgud/ baham.
14 bwhwman ddeigr neu glud
15 fynghanllaw i'm gadawud
16 fynghar am aur fyngharw mud
17 Gwawr nef a llawr llef alltud oedd yw/hon
18 Hyn oedd ddygn na chlywud
19 Gwae fi geli bob golud
20 Gwyl fy-nghyflwr am wr mud
29 [67v]Gwae fi fod elw clod ail clud/nyw
30 ballawdd/heb allel dywedud
31 Gwn ofal tost gan ofud
32 Gwawr eiriau mawr am wr mud
21 Pendefig gwledig gwlad dud / ys dwfn
22 Ys difai i'm dysgud
23 Pob meistrolrwydd a wyddud
24 Poened fi er pan wyd fud
25 NeudDwfn dialarfyneigr nid difud / fy
llef
26 am fy llyw cadarnddrud
27 Nid diboen na'm attebud
28 Nid hawdd ymadrawdd a mud
33 Gwae fi Grist Celi caled/o'm rhyfig
34 A rhyfedd i'm cosped
35 Cwymp oeddem oll cyn colled
36 Cwympaw crair holl gampau cred
37 Gwae fi Grist Celi calon doll / yw'r
38 fau / wyf fyfyr am ddygngoll
39 Campus eirf cwmpas arfoll
40 Cwympaw yw y campau oll
41 [68r] Gwae fyfi fy rhi rhoi i'th ddarpar Duw
42 /dwyn cadarnwalch cerddgar
43 Nid rhodd gwyl nid rhuddneud rhwydd galar
44 Nad rhydd ymgerydd am gar
45 Gwae fi ddwyn ail brwyn breiniawl gyhoedd lledrith
46 /llywodraeth y bobloedd
47 lliaws taerfalch
lleslles tyrfa llias torfoedd
48 llawen gwawr
awengorawen gwyr oedd
49 Gwae fi weled trwydded drwg
50 Nauaddau milwr twr teg
51 Annawn oes vn yn yssig
52 A'r llall do gwall yn dy gwag
53 Gwae'r nai a oerai a erygarai ac a ery / gweled
54 gwaelawd cof a'm dyffry
55 Y llys fraith yn llaesuarlloes fry
56 Ar llystyn yn arlloesty
57 llys gwin ac emys ddigamoedd / gyllid
58 och golli a'i gwnaddoedd
59 llys naf aur lles niferoed
60 llyw lles pe byw llys pawb oedd
61 [68v] Os marw fy ewythr ys mawr / o ryfedd
62 aur afiaa
rifai Cymru i lawrfawr
63 Eddwyfnad
oeddwn o nai a diddawr
64 Nad af yngwyllt duw fy-ngwawr
69 Gwr nid gwas a las o loes archoll / dur
70 a diriaid fu'r dygngoll
71 Gwrawl hawl mewn helm drwydoll
72 Gair oer am y gorau oll
73 Pwngc truan oerwân am eurwas / yw hynn
74 Honni mawr alanas
75 Cain arddelw cyfan vrddas
76 Cyrdd a glyw cwyn llyw cyn llas
77 Diareb yw hon difyrrirdywirir / ym mro
78 A laddo a leddir
79 Diben fo hwn a dybir
80 Dibaid gwae a Duw boed gwir
81 llithr ddagrau byd mau modd chweg
82 Och allel / a chyllell Vaelereg
83 llawer och dost ar osteg
84 llathr erddyrn lladd teyrn teg
85 [69r] Nid diofal ffyrfdal ffer
86 Y gelyn a wnel galar
87 A laddo dyn â'i loywddur
88 I luddias hoedl a leddir
89 Heilbryn flodeuyn diwyd / a dderyw
90 ddeurudd diymoglyd
91 llwyr ydd aeth gwingaeth gwyngyd
92 Hayarn a chof a barn byd
93 A wnel argae gwae a gwall / o'r deau
94 a gaiff dial cuall
95 A wnel drwg o draigl angall
96 A llaw arrhoëd y llall
97 Dall fydd byd dull gwyd gwedy/dwyn
98 llygard
/ oedd yn lloegr a Chymry
99 Dwg i'th wledd ni'm gomeddy
100 Dor gwyr da freyr Duw fry
101 Cyfiawnder fu ef cyfundeb cyrdd
102 am cerddwriaeth ddoethineb
103 Cywairdant y cywirdeb
104 Corf clod nid vn wybod neb
105 [69v] lles bychan buan yw bod / yn rhullfalch
106 A'r hollfyd fal ffurf rhod
107 llew syberw lliaws wybod
108 llas ac arf glas gorf y glod
109 llew olwg farchog llywelyn/o'th las
110 i'th lys deg yn Emlyn
111 llai yw'r dysg medd llawer dyn
112 llwfrllafar i'th ol llyfr a thelyn
113 Och ddwyn llywelyn dynddoeth / a ddodaf
114 och a ddyd ei gyfoeth
115 Och rydd a roddaf drannoeth
116 Och beunydd ei ddydd a ddoeth
117 Och och y ddol goch ddaly gwyl / barchus
118 am dy berchen anwyl
119 Och wedy'r ddwyoch ddiwylddwywyl
120 Och pan'ad och pwy nid wyl
121 Wylais lle gwelais lle gwely / f'arglwydd
122 band oedd fawrglodglwy hynny
123 Gair atteb wyf gar ytty
124 Y gwr dudoeth agor dy dy
125 [70r] Gwaelfryn gwawl tefyrn gweli
tafawd gwaith
126 / gwaeth bellach myfyrdawd
127 Gwaeg cadarn gwag yw ceudawd
128 Gweckry gwyr gwedy gwawr gwawd
129 Salw a thost am ior costrith
130 Selerwin fyrfyrdd drin
feirddreth
131 Campus reddf cwmpas roddfath
132 Cwympaw gyd campau byd byth
133 Coeth edling fflowr dling dlis / oreuraid
134 wared clochdy paris
135 Cymro glew a'n gadewis
136 Cymryd vn cymry nidneud is
137 Truan ac eirian a garo / dadl
138 wyd lan dodoch heno
139 Doethineb nidneud aeth yno
140 Diwyd grair dan dywod gro
Da' ap Glm' A'i k.
Barnad lln' ap Glm' o'r cryngoed {yn Emlyn} yn Nyfed, gwr digrif
oedd ac ewythr i Dd' ap Glm', a'i ladd a wnaed
Nodiadau
Ar waelod tudalennau 68v a 69r ysgrifennwyd yr englyn a ganlyn:
Gwr fu Lywelyn gwir ganu / prvdd
cyn rhoi pridd iw ddeutu
pwynt rhyfel heb ymgelu
pen rhaith ar ddyfed faith fu